Het aantal files is dit jaar licht toegenomen. Volgens de ANWB steeg de filezwaarte in heel Nederland met drie procent, vooral door grenscontroles. Maar de toename van de filezwaarte bleef relatief beperkt omdat in Zuid-Holland een aantal nieuwe wegen is geopend.
"Mijn collega's en ik merken dat ook heel goed tijdens de ochtendspits", zegt verkeersinformatielezer Heleen de Geest van de ANWB bij omroep Rijnmond. "Vroeger stond de file altijd als eerste op de A15 naar Europoort en die zie je nu gewoon helemaal niet meer in de ochtend."
"De filezwaarte richting Europoort, tussen Hoogvliet en Rozenburg, is met 56 procent afgenomen. Dat is geen toeval, maar het resultaat van de nieuwe Blankenburgverbinding die het verkeer beter verdeelt", vult ze aan. De filezwaarte waarmee de ANWB rekent is de lengte maal de duur van de files.
Grenscontroles
De nieuwe cijfers van de ANWB zijn niet alleen maar goed nieuws voor automobilisten. Zo stond er dit jaar over het hele land gezien ruim vijftien procent meer file dan in 2024.
Die 'nieuwe' files stonden er vooral overdag en in het weekend, dus buiten de spits. Dat komt volgens de ANWB in eerste instantie door de grenscontroles. Zowel de Duitse politie als de Nederlandse Marechaussee controleren regelmatig bij de grensovergangen op de A1, A12 en de A76, maar soms ook op andere snelwegen.
Tweede reden voor de toename van de filezwaarte dit jaar is het groot aantal werkzaamheden op snelwegen, waarbij de ANWB met name de A10 Zuid in Amsterdam noemt.
Daar staat tegenover dat nieuwe wegen in Zuid-Holland tot veel minder opstoppingen leidden. In de regio Rotterdam alleen al daalde de filezwaarte met 8 procent.
Dat is vooral te danken aan de opening van de nieuwe Blankenburgverbinding ten westen van Rotterdam. In tegenstelling tot de oude snelweg aan de oostkant van Rotterdam moet voor de Blankenburgverbinding tol worden betaald, maar automobilisten hebben dat er kennelijk voor over.
Meer asfalt
Ook de A20, die dwars door Rotterdam loopt, profiteert van nieuw asfalt en is dit jaar uit de filetop-10 verdwenen. Zo leidt de nieuwe verbinding tussen de A13 en de A16, iets ten noorden van Rotterdam, tot veel minder file op de 'oude' A20. In beide richtingen, Gouda en Hoek van Holland, ziet de ANWB 30 procent minder file ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. "Dus meer asfalt leidt uiteindelijk toch tot een vermindering van de files", weet Heleen de Geest.
Wel benadrukt ze dat de cijfers nog maar over een korte periode gemeten zijn. Het nieuwe stuk A16 is pas sinds eind oktober in beide richtingen open. "Volgend jaar is het effect pas echt goed meetbaar."
Op nummer 1 van de filetop-10 staat net als vorig jaar de A27 tussen Utrecht en Gorinchem. "Dat is al jaren zo'n hardnekkig knelpunt", zegt De Geest. "En dat zal helaas zo blijven denk ik. Het is daar smal, met maar twee rijstroken per richting. En dat is gewoon te weinig."
Opvallende nieuwkomer in de top tien is de A4 tussen Rotterdam en Den Haag, om precies te zijn tussen Den Hoorn (bij Delft) en Den Haag Zuid. In beide richtingen staat de A4 nu op de vierde plaats in de ochtend- en avondspits.
Waar die stijging vandaan komt, vindt De Geest lastig te verklaren. "Dat wijt ik eigenlijk toch gewoon aan aanbod. Het heeft er ook wel mee te maken dat verderop op de A4 vaak ongelukken gebeuren, maar we kunnen het niet aan een directe oorzaak koppelen."
2026
Hoe het volgend jaar gaat verlopen is natuurlijk niet precies te voorspellen. Maar de ANWB wijst erop dat ook dan tal van werkzaamheden gepland staan onder meer op de A9 en A10 rond Amsterdam en de A20 en A29 bij Rotterdam. Verder krijgen onder andere de A30 en A44 een flinke opknapbeurt.
Ook de grenscontroles aan de Duitse grens gaan volgend jaar door.