Zeker twee mensen zijn in de Filipijnen om het leven gekomen, nog kort voordat 'super-orkaan' Fung-wong aan land was gekomen. Zware regenval en harde windstoten van 185 tot 213 kilometer per uur teisteren vooral het oosten en het noorden van het land.
Op het laaggelegen oostelijke eiland Catanduanes verdronk iemand toen het water plotseling kwam opzetten en op Samar raakte iemand bedolven onder puin, meldden de autoriteiten. Meer dan een miljoen mensen zijn inmiddels geëvacueerd.
"De regen en wind waren zo hevig dat het zicht vrijwel nul was", zegt rampenbestrijder Roberto Monterola op Catanduanes tegen persbureau AP. "We hebben veertien mensen gered die vastzaten op het dak van hun huis in een laaggelegen wijk", vertelt hij. "Een vader belde in paniek dat het dak van zijn huis zou wegwaaien. We hebben hem en vier familieleden gered."
Voor twee derde deel van het land gelden waarschuwingen. Meer dan 30 miljoen mensen kunnen door de orkaan worden geraakt. Het meteorologisch instituut Pagasa waarschuwt dat de orkaan zich heeft ontwikkeld tot een 'super-orkaan' en dat de situatie op Catanduanes levensbedreigend is. Sommige dorpen zijn er overstroomd en hoge golven teisteren de kust.
Op Luzon, het dichtstbevolkte eiland van de Filipijnen, gelden de hoogste waarschuwingsniveaus voor storm. Onder meer in de hoofdstad Manilla, iets zuidelijker op Luzon, zijn uit voorzorg kantoren en scholen dicht. Ook luchthavens zijn gesloten en de kustwacht houdt schepen in de havens.
Veel plaatsen lopen het risico op overstromingen en aardverschuivingen. Op veel plekken is de stroom uitgevallen, ook verder naar het zuiden.
21ste storm
Fung-wong, die lokaal de naam Uwan heeft gekregen, kan nog krachtiger worden dan de orkaan Kalmaegi van afgelopen week, waarschuwen de autoriteiten. Fung-wong is de 21ste storm die de Filipijnen dit jaar treft. Gemiddeld zijn dat er jaarlijks zo'n 20.
Orkanen: niet vaker, wel heviger door klimaatverandering
Door klimaatverandering komen orkanen wereldwijd waarschijnlijk niet vaker voor, maar de zwaarste orkanen worden zeer waarschijnlijk wel nog heviger. In de afgelopen decennia is het aantal orkanen uit de zwaardere categorieën waarschijnlijk al toegenomen.
Dit komt doordat orkanen hun energie halen uit het zeewater: dus hoe warmer het water door klimaatverandering wordt, hoe meer kracht een orkaan krijgt. Ook valt er gemiddeld meer regen, en hevige regenval leidt in de praktijk tot de meeste schade. Daarnaast heeft de stijgende zeespiegel invloed: de stormvloed van een orkaan wordt hoger bij een hogere zeespiegel, waardoor laaggelegen gebieden sneller zullen overstromen.
De nieuwe orkaan dreigt de rampenbestrijding verder onder druk te zetten. De Zuidoost-Aziatische archipel herstelt zich nog van orkaan Kalmaegi, die in de Filipijnen 224 mensenlevens eiste en in Vietnam vijf.
Fung-wong zal vanaf maandag naar het noordwesten trekken en dinsdag naar het noorden, verwacht weerbureau Pagasa. Pas woensdag zwakt de orkaan wat af en trekt dan waarschijnlijk richting de Straat van Taiwan. Hij wordt donderdag op Taiwan verwacht, maar is dan flink in kracht afgenomen.