Donkere wolken hangen boven de Ierse westkust, waar tientallen grote farmaceutische bedrijven zijn gevestigd. Met argusogen wordt er gekeken naar de onderhandelingen tussen de Europese Unie en de Verenigde Staten over de heffingen. Juist voor Ierland staat veel op het spel. De afgelopen decennia hebben veel farmaceutische bedrijven zich daar gevestigd.
Woensdag verloopt de pauze op de Amerikaanse heffingen op Europese producten. Als het de EU en de VS niet lukt tot een deal te komen, dan zal er zeer waarschijnlijk een heffing worden opgelegd van 20 procent op producten uit de EU.
Vooralsnog betalen Amerikaanse importeurs nog geen invoerbelasting op medicijnen uit het buitenland. Maar president Trump heeft er geen geheim van gemaakt dat het hem een doorn in het oog is dat Amerikaanse farmagiganten als Pfizer en Johnson & Johnson in Ierland zitten.
De coronacrisis maakte in een klap duidelijk hoe afhankelijk de Verenigde Staten zijn geworden van medicijnen uit het buitenland. Half april besloot Trump een onderzoek te laten doen naar de farmaceutische industrie en de nationale veiligheid. Eerder deed hij dat ook voor staal en aluminium en dit leidde tot heffingen van inmiddels 50 procent.
Ierland farmaland
Zulke heffingen kunnen desastreuze gevolgen hebben voor Ierland. Het land is de op twee na grootste medicijnenexporteur ter wereld. Het heeft zo'n negentig farmaceutische fabrieken en exporteerde vorig jaar voor zo'n 100 miljard euro aan farmaceutische producten.
De Ierse econoom Seamus Coffey schat dat zo'n 50.000 Ieren werken voor de farmaceutische industrie. "En heel groot gedeelte hiervan werkt voor Amerikaanse bedrijven."
Vooral de stad Cork kan hard getroffen worden. Het merendeel van de farmaceutische bedrijven heeft zich daar gevestigd.
Volgens Trump heeft Ierland de farmaceutische bedrijven 'gestolen'. De lage vennootschapsbelasting en de taal maken van Ierland een zeer aantrekkelijk land voor Amerikaanse bedrijven.
Het zou uitzonderlijk zijn als Trump besluit heffingen in te voeren op farmaceutische producten. Het is een ongeschreven regel dat medicijnen zo min mogelijk belast worden. Het zou ook slecht nieuws zijn voor veel Amerikanen. De gezondheidszorg is daar al uitzonderlijk duur. Heffingen op farmaceutische producten zouden de gezondheidszorg nog duurder maken.
Lange termijn
Coffey verwacht niet dat op de zeer korte termijn banen verdwijnen uit Ierland. Daarvoor zijn de jarenlange investeringen van deze bedrijven in de regio te groot. Het is bovendien niet makkelijk om in korte termijn zulke grote fabrieken in de VS te openen. "Het risico voor de Ieren zit hem vooral de volgende investeringsrondes van deze bedrijven. Als dat geld niet meer in Ierland gestoken wordt dan zal dit de komende tien jaar banen kunnen kosten", zegt Coffey.
Om Trump tegemoet te komen heeft aantal grote farmaceutische bedrijven al aangekondigd de komende jaren tientallen miljarden te steken in fabrieken in de VS. Geld dat dus niet meer wordt gestoken in Europa.
Afgelopen week was er een delegatie van de Europese Commissie in Washington om met de Amerikanen te onderhandelen. Ongetwijfeld is er ook gesproken over de farmaceutische industrie.
Officieel hebben de VS en de EU nog twee dagen om tot een deal te komen. Maar ook al sluiten de VS en de EU een deal, de wens van Trump om de farmaceutische industrie weer terug te halen naar Amerika is niet weg en dus zullen de zorgen in Ierland voorlopig nog blijven.